نقل از سایت دنیای ایران

مدفن 

میرزا حسن لاهیجی که تقریباً تمام عمر خود را در شهر قم گذرانیده، وفاتش نیز دراین شهر اتفاق افتاد و در همین شهر مدفون گردید. قبر وی در قبرستان بزرگ اطراف حرممطهر حضرت معصومه(س)واقع بوده، که در خیابان سازیهای جدید در کنار خیابان ارم درتقاطع این خیابان با خیابان چهارمردان در ضلع جنوب شرقی واقع گردیده است.

و اخیراً توسط حضرت آیت اللّه سید شهاب الدین مرعشی نجفی(ره) قبر وی تعمیر و سنگقبری برایش تعبیه نموده‏اند. ولی متأسفانه در نوشته سنگ قبر دقت کافی نشده واشتباهات فاحشی در آن روی داده است.

نوشته سنگ قبر وی چنین است:

هو الباقی. هذا مضجع العلامة الحکیم المتکلم المحدّث الفقیه المیرزا حسن الکاشفیابن أسوة الحکماء المولی عبدالرزاق اللاهیجی صاحب الشوارق و أمّه بنت صدرالمتألهین. توفّی سنة .1043 

همانطور که ملاحظه می‏شود دو اشتباه واضح در این نوشته وجود دارد.

اوّل آنکه: لقب میرزا حسن در هیچ کتابی کاشفی ذکر نشده است. و فقط در اینجا بدونهیچ دلیلی بعد از اسم وی لقب کاشفی ذکر شده است.

دوم اینکه: تاریخ وفات میرزا حسن سال 1121می‏باشد که آن را افندی در ریاضالعلماء ذکر کرده است و متأسفانه در اینجا با 78سال اختلاف می‏باشد. سال 1043ذکرشده که دو سال قبل از تولد وی می‏باشد.

امیدواریم که در آینده قبر وی به نحو شایسته بازسازی و سنگ قبر او نیز اصلاحگردد. 

فهرست آثار وی:

منابع:

.1 شرح حال مفصل فیاض لاهیجی در مصادر زیر قابل دسترسی است:

روضات الجنات 196/4آتشکده آذر 846/2مجمع الفصاء 27/2ریحانة الادب 363/4تذکرهنصرآبادی، 156تذکره ریاض العارفین، ص 382برگزیده گوهر مراد، ص 12و 13مقالات کنگرهبزرگداشت حکیم ملا عبدالرزاق لاهیجی، مفاخر اسلام .24/7

.2 مشاهیر زنان ایرانی و پارسی گوی از آغاز تا مشروطه، محمد حسن رجبی، ص .28

.3 رک: ریاض العلماء. مولی عبداللّه افندی، ج 3ص .207

.4 تتمیم امل الآمل، ص .108

.5 همان.

.6 تذکره نصرآبادی، ص 365و همچنین رک: طبقات اعلام الشیعه، الکواکب المنتشره، آقابزرگ تهرانی، ص 180و الذریعه الی تصانیف الشیعه، آقا بزرگ تهرانی، ج 9ص 686رقم .478

.7 طبقات اعلام الشیعه، ص .179

.8 فهرست کتابهای خطی کتابخانه مجلس سنا، ج 1ص .144

.9 برای آشنایی بیشتر با یان کتاب ارزشمند به مقاله «میرزا حسن لاهیجی و شمع یقیناو» منتشر در مجله وقف میراث جاویدان، سال دوم (373ش)، شماره پنجم، ص 93 - 88وفهرست نسخه‏های خطی فارسی، منزی .967/2فهرست کتابخانه مرعشی 189/27و فهرست کتابخانهتربیت تبریز، ص 93و فهرست کتابهای ادبی و عرفانی خطی کاخ گلستان، بدری اتابای، ص 513 - 511و الذریعه 233/14مراجعه شود.

.10 این سه اثر یعنی اثر ردیف 2و 3و 4به تصحیح نگارنده، در ضمن وسایل فارسی حسنبن عبدالرزاق لاهیجی، در سال 1375منتشر شده است.

.11 این اثر نیز در ضمن رسایل فارسی لاهیجی چاپ شده است.

.12 این اثر نیز در ضمن رسایل فارسی لاهیجی چاپ شده است.

.13 الذریعه الی تصانیف الشیعه، .349/13

14فهرست نسخه‏های خطی آستان قدس رضوی. .324/15

.15 الذریعه 153/4و 90/6نسخه‏های خطی موجود از روایع الکلم در مقدمه رسائل فارسیلاهیجی ص 29معرفی گردید. در اینجا باید متذکر شد که نسخه دیگری از آن در کتابخانهمرکزی دانشگاه تهران به شماره 883موجود است و در فهرست نسخ خطی آن کتابخانه ج 3ص 298معرفی شده است.

.16 الذریعه .67/1

.17 این رساله در ضمن رسایل فارسی لاهیجی منتشر شده است.

.18 نسخه‏های خطی این رساله در مقدمه رسایل فارسی لاهیجی ص 25بعد از سطر چهاردهممعرفی شده ولی تیتر آن که نام رساله بوده، در حروفچینی اشتباهاً حذف شده است.

.19 الذریعه .229/6

.20 همان 399/16رقم .1879

.21 سوانح حزین، منتشره در اول دیوان حزین ص 16نجوم السماء ص 184الذریعه .404/4

.22 فهرست نسخه‏های خطی دانشگاه تهران .1511/10

.23 همان 675/16مجموعه شماره 7698برگهای 81و .82

.24 فهرست نسخ خطی کتابخانه دانشکده الهیات، ص .110

.25 الذریعه، .51/17

.26 تاریخ و سفرنامه حزین، ص 16چاپ شده در مقدمه دیوان حزین لاهیجی، تصحیح: بیژنترقی، تهران، .1350

.27 ریاض العلماء، عبداللّه افندی، ج 3ص .207

.28 فهرست نسخه‏های خطی کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، ش 256ج، ص .193

.29 تتمیم امل الآمل، عبدالنبی قزوینی، ص .108

.30 ریاض الجنة، میرزا محمد حسن زنوری خوئی، روضه رابعه، نسخه خطی شماره 7772کتابخانه حضرت آیت اللّه مرعشی نجفی؛

.31 ریحانة الادب، میرزا محمد علی مدرس تبریزی، ج 4ص .363

.32 روضات الجنات، خوانساری، ج 4ص 143و دین و سیاست در دوره صفوی، ص .267 - 241

.33 ریاض الجنة، نسخه خطی شماره 7772کتابخانه آیت اللّه مرعشی نجفی، روضهرابعه.

.34 با تصرّف و نقل به معنا.

.35 رک: الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 1ص 184و ج 9ص .242

.36 سوانح حزین، ص .16